Zorgplicht in de Omgevingswet

In de fysieke leefomgeving vinden veel activiteiten plaats. De gevolgen van deze activiteiten voor de fysieke leefomgeving lopen sterk uiteen. Daarom bevat de Omgevingswet een algemene zorgplicht. Wat houdt deze zorgplicht in? Bestaat er ook specifieke zorgplicht? Hoe verhouden deze zorgplichten met elkaar? Lees het hier.

Algemene zorgplicht

De zorg voor de fysieke leefomgeving is geregeld in afdeling 1.3 van de Omgevingswet. Op grond van artikel 1.6 Omgevingswet draagt een ieder voldoende zorg voor de fysieke leefomgeving. Dit is de algemene zorgplicht. Dat betekent dat zowel overheden, bedrijven als burgers verantwoordelijk zijn voor een veilige en gezonde fysieke leefomgeving. Het is dus niet een exclusieve zaak van de overheid. Artikel 1.7 Omgevingswet breidt dit verder uit. Zo is het verplicht om maatregelen te nemen bij activiteiten met nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving. De nadelige gevolgen moeten voorkomen worden. Is dat niet mogelijk? Dan is het verplicht de nadelige gevolgen zoveel mogelijk te beperken of ongedaan te maken. Als dat ook onvoldoende is, moeten de activiteiten achterwege blijven.

Specifieke zorgplicht

Er bestaan ook specifieke zorgplichten. Het is dan toegespitst op een specifieke activiteit, zoals het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden of activiteiten rond spoorwegen. In het Besluit activiteiten leefomgeving en het Besluit bouwwerken leefomgeving staan specifieke zorgplichten voor diverse activiteiten. Voor een aantal onderwerpen is een concretere omschrijving van de zorgplicht noodzakelijk. Dat geeft degenen die activiteiten in de fysieke leefomgeving uitvoeren meer aanknopingspunten over de zorgplicht. Daarnaast is een aangescherpte zorgplicht noodzakelijk, omdat bepaalde activiteiten onomkeerbaar de fysieke leefomgeving kunnen aantasten.

Verhouding

Op grond van artikel 1.8 Omgevingswet gaat de specifieke regel voor op de algemene regel. De algemene zorgplicht geldt dus alleen voor gevallen waar geen specifieke decentrale regels of rijksregels van toepassing zijn. De algemene zorgplicht fungeert dus als een vangnet. Het geldt voor activiteiten of gevolgen van activiteiten die niet verder zijn gereguleerd. Het is namelijk niet mogelijk om alle activiteiten in de wet te regelen. De wetgever kan niet alle activiteiten voorzien, omdat bepaalde activiteiten nog niet voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan nieuwe technische ontwikkelingen waardoor situaties of omstandigheden snel veranderen.

Vragen

Mocht je vragen hebben naar aanleiding van bovenstaande, neem dan contact op met je accountmanager of de servicedesk via info@digitalechecklisten.nl / 020 3032052.